banner 1000x250

Prezidente Ramos-Horta Promulga Proposta Lei Revoga Pensaun Vitalisia

  • Share
PR Ramos-Horta hatudu karta ne'ebe nia asina hodi promulga Proposta Lei Revoga Pensaun Vitalisia ne'ebe PN haruka. Photo: SKS-PR
banner 728x90

Dili, www.news-viptv.com – Prezidente Repúblika (PR), Jose Ramos-Horta promulga Proposta Lei revoga pensaun vitalisia no benefísiu sira seluk ne’ebé fó ba eis-deputadu sira, eis-membru governu sira, no eis-xefe órgaun soberanu sira, iha Palasiu Prezidénsial Nicolau Lobato, Dili, Loron Segunda 29 fulan-setembru tinan 2025.

PR Ramos-Horta hatudu karta ne’ebe nia asina hodi promulga Proposta Lei Revoga Pensaun Vitalisia ne’ebe PN haruka. Photo: SKS-PR

“Ohin, ha’u ko’alia ba ita-boot ho laran-todan. Nu’udar Xefe Estadu, ha’u tula iha ha’u-nia kabaas responsabilidade ne’ebé todan atu promulga (ka lae) Dekretu Parlamentu Nasionál No. 21/2025, ne’ebé revoga pensaun vitalísia no benefísiu sira seluk ne’ebé fó ba eis-deputadu sira, eis-membru governu sira, no eis-xefe órgaun soberanu sira. Desizaun ne’e iha efeitu retroativu dezde 20 Maiu 2002,” hateten xefi estadu iha komunikadu imprensa.

banner 1000x250

Iha Pronunsiamentu Prezidente Ramos-Horta hatete, ida ne’e hanesan momentu ida ne’ebé signifikativu liu iha ita-nia demokrasia joven. La’ós de’it ba nia implikasaun edukasionál no koretivu—koretivu tanba hadi’a lei anteriór sira ne’ebé viola prinsípiu ekuidade—maibé mós signifikativu ba konsekuénsia umanu no sosiál ne’ebé desizaun ida-ne’e sei iha ba família timoroan balun nia moris.

Lei ida-ne’e hetan aprovasaun hosi Parlamentu Nasionál ho unanimidade absoluta—proeza ida ne’ebé ladún akontese iha ita-nia tinan 23 nia laran iha ita-nia independénsia ne’ebé restaura ona.

Ha’u hakarak fó hanoin katak, Konstituisaun Repúblika, ne’ebé aprova iha 2002, nein Planu Estratéjiku Dezenvolvimentu (2011-2030), nein mós Tratadu Fronteira Marítima ho Austrália (2018) hetan konsensu kompletu hanesan ne’e.

Lei ida-ne’e, tanba ne’e, reflete ho modu inekívoku reprezentante povu hotu-hotu no Governu Konstitusionál da-IX nia vontade.

Ida-ne’e mós espresa sentimentu sira hosi porsaun boot ida hosi ita-nia sosiedade, inklui líder polítiku sira ne’ebé, durante kampaña eleitorál sira 2023 nian, publikamente kompromete atu halakon lei pensaun vitalísia nian. Hodi promulga lei ida-ne’e, ha’u halo ida-ne’e hafoin konsiderasaun klean.

PR Ramos-Horta wainhira hato’o nia statementu relasiona ho promulga Proposta Lei Revoga Pensaun Vitalisia ne’ebe PN haruka. Photo: SKS-PR

“Ha’u hatene sei afeta lider no ativista sira nia moris luta naruk ba ukun rasik-an. Lei ida-ne’e la hasai sira-nia direitu nu’udar veteranu no sira-nia direitu konsagradu ba reforma ida ne’ebé dignu no justu”.

Xefi Estadu, rekomenda atu Governu konsidera tranzisaun ida ne’ebé rasionál no justu bainhira implementa Lei, hodi garante solusaun sira ne’ebé dignu.

“Ha’u ko’alia ona ho Primeiru-Ministru dala rua kona-ba asuntu ida-ne’e no sente hakmatek katak governu konsidera hela solusaun sira ne’ebé justu no dignu ho ativu. Ha’u mós ko’alia ho Prezidente Tribunál Rekursu, Prokuradór Jerál, Provedór Justisa no Direitus Umanus, Ministru Asuntu Veteranu, Xefe Estadu Maior F-FDTL, eis Xefe Estadu Maiór no ha’u-nia Asesór Superiór, Jeneral Lere, estudante universitáriu joven sira, no membru rezisténsia sira”, dehan Xefi Estadu.

Enkuantu ida ne’e hanesan, dalan ba demokrasia taka ho opsaun sira ne’ebé susar. Nasaun ida nia grandeza sukat la’ós de’it ho korajen atu halo reforma, maibé mós ho umanidade ne’ebé nia trata nia sidadaun sira, inklui sira ne’ebé serbí Estadu.

Entertantu, Ohin promulga lei ida-ne’e, ha’u reafirma ha’u-nia konfiansa iha ita-nia povu nia maturidade polítika no iha ita-nia kapasidade koletiva atu hamriik hasoru dezafiu sira ne’ebé ita hasoru iha etapa hotu-hotu. Atu solidariedade no dignidade umanu kontinua orienta ita-nia destinu komún.

  • Share

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!