banner 1000x250

Fortifika Relasaun Entre Povu, Xina sei halo Interkambiu Kultura no Apoia Harii Fasilidade Desportu

  • Share
Ministru Juventude, Desportu, Arte no Kultura, Nelyo Isaac Sarmento ho Embaixadora Xina, Wang Wenli. Foto: Media MJDAK
banner 728x90

DILI, www.news-viptv.com – Hodi fortifika relasaun entre povu ho povu ne’ebe Timor-Leste (TL) halo ho Xina, Xina sei halo programa interkambiu joventude no apoia harii fasilidade desportu ba TL.

Ministru Juventude, Desportu, Arte no Kultura, Nelyo Isaac Sarmento hateten lia hirak ne’e hafoin simu vizita Embaixadora Xin aba Timor-Leste, Wang Wenli, Segunda (6/11/2023), iha edifisiu MJDAK, Lecidere, Dili.

banner 1000x250

“Ohin hau hetan vizita hosi embaixadora foun Xina hodi ami rua koalia koperasaun ne’ebe halo entre Governu Timor-Leste ho Xina, iha diskusaun ne’e ida maka ami koalia oinsa maka servisu hamutuk hodi haree ba fasilidade desportu, no ida tan oinsa fortifika relasaun povu Timor-Leste ho Xina, tenta halo koperasaun pertukaran budaya (interkambiu kultura) entre jovem hosi Timor-Leste no Xina. Diskusaun ne’e hetan responde positivu hosi embaixadora, prometidu katak ba oin sei iha tan diskusaun nivel tekniku,” informa Ministru Nelyo Isaac ba jornalista sira.

Embaixadora Xina, Wang Wenli. Foto: Media MJDAK

Embaixadora Xina Wang Wenli hateten, Timor-Leste sai nu’udar parseiru importante ba Xina iha nia koperasaun no Xina sei kontinua nia komitmentu hodi apoia Timor-Leste iha setor hot-hotu, inklui iha Juventude, Desportu, Arte no Kultura.

“Xina sei promove nafatin area desportu iha fasilidade desportu ba Timor-Leste,” dehan Wang Wenli ne’ebe kontinua mos kongratula partisipasaun atleta Timor-Leste iha Asian Games no Asian Para Games Hangzhou foin lalais ne’e, “Kongratula mos atleta Timor-Leste ne’ebe hetan medalla iha Asian Para Games.”

Iha nia diskusaun, embaixadora ne’e observa katak, atleta Timor-Leste iha potensi bo’ot hodi hetan mos medalla iha kualker eventu internasional desportu, tamba ne’e Xina mos pronto atu ajuda Timor-Leste hodi atleta.

Relasaun bilaterais entre Timor-Leste ho Xina hahu kedan iha tinan 2000 wainhira Timor-Leste iha hela governasaun ONU nia lideransa liu hosi estabelesementu nia edifisiu no offisialmente hahu wainhira Timor-Leste hetan nia restaurasaun independensia iha 20 Maiu 2002.

Iha relasaun bilateral ini, Xina apoiu konstrui edifisiu Palasiu Prezidensial ne’ebe dadauk ne’e sai palasiu ba knar xefi estadu. Alende ne’e Xina mos apoiu tan kontrusaun edifisiu Ministeriu Negosiu Estranjeiru no Koperasaun, inklui ikus edifisiu ba Ministeriu Defeza no Kuartel Jeral F-FDTL.

Relasaun entre illa Timor no Xina mai husi komérsiu ai-kameli husi Xina molok misionáriu no esploradór portugés sira to’o iha tasi-ibun illa Timor nian iha sékulu XV. Iha sékulu XVIII Ilha Timor rejista prezensa xineza dahuluk.
Iha istória modernu, Repúblika Populár Xina nu’udar membru úniku Konsellu Seguransa nian ne’ebé fó apoiu ba Proklamasaun Unilaterál Independénsia Timor-Leste nian iha loron 28 Novembru 1975. Xina sai hanesan nasaun ida-ne’ebé estabelese relasaun diplomátika primeiru ho Timor-Leste iha fulan Maiu 2002.
Hahú husi tempu ne’ebá, governu Xina kompromete ona liu husi CNY743.1 milhoens ba Timor-Leste iha forma subsídiu sira hahú husi harii infraestrutura governu nian to’o fornese sasán no ekipa médiku sira dezde 2003.
Iha pandemia COVID-19, inundasaun no rai-halai ne’ebé estraga parte balun husi nasaun ne’e, governu Xina entrega doze 100,000 husi vasina SINOVAC, siringe, hena, ekipamentu teste, ventiladór, dolar millaun ida ba Sekretáriu Estadu Protesaun Sivíl no buat seluk tan.
Hahú husi Junu 2022, Timor-Leste simu vizita nivel aas rua husi Repúblika Populár Xina, Konselleiru Estadu no Ministru Negosius Estranjeirus, S.E. Wang Yi, no Asistente Ministru Negosius Estranjeirus, S.E. Nong Rong.
Haree ba istória naruk, amizade, no parseria entre Timor-Leste no Repúblika Popular Xina, iha okaziaun vizita Primeiru-Ministru Timor-Leste, S.E. Kay Rala Xanana Gusmão foin lalais ne’e, nasaun rua ne’e konkorda atu hahú negosiasaun kona-ba Akordu Kuadru Estratéjiku Komprehensivu ida atu hasa’e dezenvolvimentu ba benefísiu nasaun rua ne’e no povu sira.
  • Share

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!