banner 1000x250

Australia Kompremetidu Asegura Kampu GSR iha Tasi Timor ba Benefisiu Povu Timor-Leste

  • Share
banner 728x90

DILI, www.news-viptv.com – Austrália ho Timor-Leste kompremetidu atu asegura dezenvolvimentu kampu Greater Sun Rise (GSR) iha Tasi Timor ne’ebé sei fó benefísiu ba tempu naruk ba povu Timor-Leste sira, bazeia ba Tratadu istóriku entre Austrália ho Repúblika Demókratika Timor-Leste ne’ebé Estabelese sira-nia Fronteira Marítima iha Tasi Timor (Tratadu Fronteira Marítima 2018).

“Povu Timoroan ho Australianu iha amizade no solidariedade ne’ebé kle’an. Ita-nia governu rua ne’e servisu hamutuk atu hametin relasaun bilaterál no interese komún ne’ebé nasaun rua ne’e fahe hamutuk iha rejiaun ida ne’ebé mak pasífiku, estavel no prósperu. Haree ba relasaun entre nasaun rua nian ne’ebé metin tebes, Austrália ho Timor-Leste kontenti atu anúnsia inisiativu importante foun hodi apoia dezenvolvimentu ekónomiku Timor-Leste nian,” sita deklarasaun konjunta husi Governu Timor-Leste no Australia ne’ebe publika husi Presidensia Konsellu Ministru, Sabadu (21/12/2024).

banner 1000x250

Tratadu Fronteira Marítima 2018 ne’e, kria rejime espesiál ida ba dezenvolvimentu Kampu sira Greater Sunrise nian. Durante tinan rua resin, Reprezentante Espesiál Austrália nian ba asuntu Greater Sunrise, Onorável Steve Bracks AC, servisu hamutuk ho Governu Timor-Leste no Austrália no setór privadu ne’ebé involve hodi kria kondisaun ba dezenvolvimentu rekursu estratéjiku ida-ne’e.

Atu apoia Timor-Leste nia dezeju ba asegura kreximentu ekónomiku ba tempu naruk nian, hadi’a padraun moris no diversifika ekonomia rai-laran, Austrália propoin ona atu halo investimentu signifikativu ba Timor-Leste nia futuru liuhusi estabelesimentu fundu infraestrutura dedikadu ida, ne’ebé sei finansia husi Austrália nia kuota rendimentu futuru husi projetu Greater Sunrise nian.

Austrália sei estabelese fundu infraestrutura ida hodi apoia kualkér solusaun ne’ebé maka viavel komersialmente, ne’ebé maka propoin husi parte komérsial sira no hetan ona akordu husi Estadu sira bazeia ba rekizitu sira Tratadu Fronteira Marítima 2018.

“Iha estimasaun katak projetu ida ne’e susesu bele fornese bilaun dolar barak ba fundu infraestrutura Timor-Leste nia durante projetu ne’e la’o, parte ida husi inisiativa dezenvolve nasaun nian,” hakerek komunikadu ne’e.

Austrália no Timor-Leste hein atu kontinua servisu hamutuk ho ajénsia komérsiu relevante sira ba ita-nia objetivu hamutuk atu realiza dezenvolvimentu projetu Greater Sunrise nian.

Primeiru Ministru Timor-Leste ho Austrália hein ba oportunidade atu marka inisiativu signifikativu ne’e pesoalmente iha tinan mai ne’e, nu’udar demonstrasaun ida ba kompromisu husi nasaun rua ne’e nian ba dezenvolvimentu Greater Sunrise no forsa husi relasaun bilaterál entre nasaun rua ne’e nian.

Governo Austrália mós daudaun ne’e investe maka’as iha Timor-Leste ninia kampu forsa-traballu. Parseria Mobilidade Traballu no Abilidade Timor-Leste – Austrália (Timor-Leste-Australia Labour Mobility and Skills Partnership) nian sei fornese maizomenus millaun 50 dolar Australianu ba tinan haat nia laran, atu prepara traballadór Timoroan barak liu tan ho abilidade prontu atu servisu.

Investimentu ne’e sei inklui finansiamentu ba sentru rekrutamentu no formasaun foun ida iha Dili, hasa’e kualidade treinamentu lian Inglés ho kualidade aas, no aumenta asesu ba kualifikasaun ne’ebé rekoñese husi Austrália.

“Liuhusi Parseria ida ne’e, Timor-Leste no Austrália sei servisu hamutuk atu atinji Timor-Leste nia objetivu atu permite traballadór Timoroan nain 10,000 bele hetan oportunidade atu ba servisu iha Austrália to’o tinan 2027-2028, inklui Austrália nia Eskema Mobilidade Traballadòr Pasífiku Austrália (sigla Inglés PALM). Esforsu hirak ne’e sei foka ba pozisaun semi-kualifikadu sira,” sita komunikadu imprensa ne’e.

  • Share

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

error: Content is protected !!